Kunstvakonderwijs, productiehuis, werkveld: de ontwikkelingspaden van CHARLOT en Joël Domingos

Elk jaar beginnen honderden talentvolle makers aan een muziekopleiding op een conservatorium of een ander creatief opleidingsinstituut. Maar slechts een deel daarvan weet zich een aantal jaar later definitief in de muzieksector te vestigen. Hoe ziet het pad van deze makers eruit? En hoe zorgen we ervoor dat in de toekomst meer talent een succesvol pad bewandelt? In aanloop naar het No Man’s Land-panel Kunstvakonderwijs, productiehuis, werkveld spreken we hierover met drie makers die recent (of bijna) zijn afgestudeerd, namelijk zanger Joël Domingos en CHARLOT-bandleden Lotte Mulder en Alex Haak.

Singer-songwriter Lotte Mulder en gitarist Alex Haak leren elkaar als ze in 2017 starten aan het conservatorium in Haarlem. Omdat Lotte een ander hoofdvak wil volgen, vervolgt ze het conservatorium een jaar later in Rotterdam, waar ze nu aan het afstuderen is. Alex blijft in Haarlem, waar hij kortgeleden is afgestudeerd. “Voor mij was het allerbelangrijkste dat ik er met een sterk muzikaal netwerk van af zou komen, en dat is gelukt!”, vertelt hij enthousiast. Ook Lotte is positief: “De eerste twee jaar stonden in het teken van elke week een liedje schrijven, muziektheorie leren en nieuwe mensen ontmoeten. In de jaren erna krijg je veel tijd om je project te laten groeien. Daar ben ik nu elke dag mee bezig.”

Maar de opleiding kent volgens de twee bandleden van CHARLOT ook mindere punten. “In het begin was het vaak zo dat de masterclasses die georganiseerd werden, vooral bedoeld waren voor de mensen die graag voor andere artiesten schrijven”, vertelt Lotte. “Dan kwam er een hele grote Amerikaanse producer of sessiemuzikant die over zijn of haar ervaringen ging praten. “Door feedback van studenten zijn later juist vaker Nederlandse muzikanten als Pitou en Luwten uitgenodigd. Die masterclasses waren voor de meeste songwriters en producers veel relevanter, omdat het bereikbaarder was.” Alex vult aan dat het conservatorium te weinig verbinding zoekt met vergelijkbare studies en het werkveld: “Achteraf vind ik het jammer dat er relatief weinig samenwerking was met de andere muziekopleiding, E-Music. Zeker voor ons in de popindustrie is het hebben van goede connecties met producers heel belangrijk!”

Dat herkent rapper, zanger en producer Joël Domingos ook. Hij studeerde aan de Rockacademie in Tilburg, waar hij zich op creatief vlak sterk ontwikkelde, maar de praktische connectie met het werkveld miste. “Op sommige onderdelen was de opleiding wat gedateerd: onderwerpen als marketing en branding werden niet of nauwelijks behandeld, terwijl dat in het huidige muzieklandschap toch onmisbaar is. Ook iets als ‘muziek en rechten’ kwam nooit echt aan bod.”

Om talentvolle makers zich verder te laten ontwikkelen, bestaan er verschillende talentontwikkelingstrajecten. Zo nam Joël Domingos deel aan MASTER en TalentHub Brabant, maar noemt hij ook het meedoen aan de Grote Prijs van Nederland en Popronde als waardevolle ervaringen. “Bij Popronde doe je geweldige live-ervaring op en bij de Grote Prijs heb ik ook hele goede werksessies gehad”, begint Joël. “Maar ondanks deze ervaringen en alle creatieve skills die je tijdens je opleiding leert, zijn er dan nog altijd onderdelen die bij het muzikantschap horen die je dan nog steeds niet hebt geleerd. Deze kennis heb ik vooral opgedaan tijdens de twee talentontwikkelingstrajecten die ik heb gevolgd.” Lotte en Alex, die met CHARLOT behoren tot de Popronde-selectie van dit jaar, zijn ook positief over de ervaringen die ze bij het rondreizende festival opdoen: “Popronde is echt een geweldige kans om jezelf verder te helpen in de industrie. Het is een evenement waar heel veel verschillende partijen en mensen op afkomen en ze zijn echt op zoek naar nieuwe artiesten om te helpen of mee samen te werken”, legt Alex uit.

Zo kijken zowel Joël als Lotte en Alex positief terug op de ontwikkeling die ze de afgelopen jaren hebben doorgemaakt en zijn ze tevreden met het punt waarop ze op dit moment als maker staan. Maar dat er ruimte is voor verbetering is ook duidelijk. Waar muziekopleidingen op theoretisch en creatief vlak veel kunnen bieden, ontbreekt op andere punten de aansluiting met de praktijk. Verschillende productiehuizen proberen deze ‘gaten’ te vullen met bijvoorbeeld talentontwikkelingstrajecten, maar ook dat vormt niet de garantie dat een creatief maker ook als volleerd ondernemer het werkveld betreedt. Zowel muziekopleidingen als productiehuizen en het werkveld an sich zullen kritisch moeten kijken naar de rol die zij spelen in het opleiden van en kansen bieden aan nieuw talent. Door meer verbinding te zoeken en krachten te bundelen kunnen nieuwe generaties muzikaal talent met een completer pakket aan competenties en ervaringen starten aan een muzikale carrière.

Op welke manier kan talent volgens jou beter worden klaargestoomd voor het muzikale werkveld? Praat tijdens No Man’s Land 2022 mee met Erroll Antonie, Marianne Toussaint, Dennis Platvoet, Frank Kimenai en Massi tijdens het panel Kunstvakonderwijs, productiehuis, werkveld!