Kim Dankoor: “Hiphopcultuur gaat niet alleen maar over geld en vrouwen”
Twee weken geleden werd rapper Takeoff (Kirshnik Khari Ball), bekend van hiphopformatie Migos, doodgeschoten in Houston, Texas. Entertainmentplatform E! News plaatste al snel een nieuwsbericht over de dood van Takeoff, maar blunderde hierbij door een foto te gebruiken van zijn collega, rapper Offset. Een typisch voorbeeld van het feit dat de rapscene niet goed vertegenwoordigd wordt in de media, volgens hiphop-onderzoeker Kim Dankoor. Met haar bespreken we de reputatie en representatie van rap.
Om met ons vooruit te blikken op No Man’s Land 2022, wordt aan de andere kant van de lijn opgenomen vanuit Atlanta. In de hoofdstad van Georgia doet media-expert en hiphop-kenner Kim Dankoor onderzoek naar rap voor haar PhD-proefschrift. Nadat ze in 2020 het panel Onehitwonder of GOAT modereerde en afgelopen jaar de documentaire en sessie Vrouwen in hiphop cureerde, is ze dit jaar curator van de sessie De rep van rap. “Rap wordt in de media niet altijd begrepen”, aldus Dankoor.
Framing
Dat blijkt uit de blunder van E! News, maar ook in Nederland zijn er voorbeelden van media die de rapscene volgens Dankoor niet voldoende begrijpen. “Zo zag ik laatst een nieuwsitem op de Nederlandse tv, waarin een jongerenwerker heel duidelijk vertelde dat ruzies op sociale media een grote rol spelen bij steekincidenten”, begint Dankoor. “Vervolgens haalt de voice-over in dat fragment drillrap aan en wordt er een afbeelding getoond van jongeren die er gevaarlijk uitzien. En dat terwijl de jongerenwerker het hier helemaal niet over heeft gehad.” Mede dit soort vormen van framing beïnvloedt de reputatie van de rapscene op negatieve wijze. Vooral in Amerika zijn vele onderzoeken verricht naar de manier waarop mainstream media rap representeren ten opzichte van andere muziekgenres en hoe dit bijdraagt aan de controversiële status van het genre.
Hiphopcultuur
Controversieel dus. Want mensen binnen de rapscene zullen de reputatie van het genre vaak anders omschrijven dan mensen die daarbuiten staan. “Hiphopcultuur gaat niet alleen maar over geld en vrouwen, het is veel gelaagder dan dat”, legt Dankoor uit. “Binnen de scene is er erkenning voor de rijkdom aan verscheidenheid, terwijl daarbuiten te snel gekeken wordt naar de stereotypen van de muziek. Een wezenlijk verschil met andere muziekgenres is dat rap en hiphop worden gekoppeld aan mensen van kleur en dat is op zich logisch, want daar (in The Bronx, New York, red.) zijn ze ook ontstaan. Maar juist omdat deze groep al te maken heeft met bepaalde stigma’s, is het belangrijk dat er goed over rap en hiphopcultuur wordt gerapporteerd. Daarom is het ook belangrijk dat mediaredacties zich beter in de cultuur verdiepen – of dat redacteuren zélf uit die cultuur komen.”
Oppervlakkigheid
Maar de negatievere reputatie die van rap bestaat, kan niet alleen in de schoenen van media worden geschoven. Binnen de rapcultuur zal men kritisch moeten kijken naar bepaalde negatieve boodschappen die in de muziek voorkomen en hoe deze overkomen op de buitenwereld. Die buitenwereld zal op zijn beurt met een meer open blik naar rap en hiphopcultuur moeten kijken en verschillendere perspectieven moeten belichten. Naar aanleiding van gesprekken die Dankoor voerde met jongeren uit de rapscene, vertelt Dankoor hierover: “Veel mensen associëren raps waarin wordt opgeschept over geld met negatieve waarden als materialisme en oppervlakkigheid. Maar je kunt hier ook op een andere manier naar kijken, want uit mijn onderzoek blijkt dat er ook jongeren zijn die door deze raps juist gemotiveerd raken om hun best te doen op school en hard te werken om succesvol te worden.”
Hoe kijk jij naar de reputatie en representatie van rap? Kloppen de beelden van het genre in media of moet hier iets aan veranderen? Over dat soort vragen buigen panelleden PAX the humanoid, Mahi Khalesi, Saul van Stapele, Keesha en Myrto Semmoh zich tijdens De rep van rap: Over framing van non-conforme muziekgenres. Praat op 7 december mee met de panelleden op No Man’s Land 2022!